Hər şey nə vaxt başladı: Azərbaycanda ilk bariatrik əməliyyat
Bariatrik cərrahiyyənin tarixi: dünyadakı başlanğıcından Azərbaycandakı inkişafına qədər
Bariatrik cərrahiyyə — piylənmə və ona bağlı metabolik xəstəliklərin müalicəsinə yönəlmiş cərrahi tibb sahəsidir. XX əsrin sonlarından etibarən bu sahə ağır piylənmə formaları ilə mübarizədə, xüsusilə pəhriz, fiziki aktivlik və dərman terapiyasının səmərəsiz olduğu hallarda, ən təsirli üsullardan birinə çevrilmişdir.
Dünyada bariatrik cərrahiyyənin inkişafı
Tarixi mərhələlər:
•1950–1960-cı illər — ABŞ-da ilk jejunoileal bypass (nazik bağırsağın şuntlanması) üzrə eksperimentlər.
•1970-ci illər — Roux-en-Y tipli mədə şuntlamasının yaranması.
•1980–1990-cı illər — laparoskopik metodların inkişafı, mədə bandının tətbiqi.
•2000-ci illər — sleeve qastrektomiya əməliyyatının təhlükəsiz və minimal invaziv üsul kimi geniş yayılması.
Bu gün bariatrik cərrahiyyə ağır piylənmənin müalicəsində “qızıl standart” hesab olunur.
Dünyada hər il 600 000-dən çox bu tip əməliyyatlar həyata keçirilir.
Dünyada hər il 600 000-dən çox bu tip əməliyyatlar həyata keçirilir.
Azərbaycanda bariatrik cərrahiyyə: formalaşma yolu
İlkin mərhələlər
2010-cu illərə qədər Azərbaycanda piylənmənin müalicəsi əsasən konservativ üsullarla məhdudlaşırdı. Bariatriya sahəsində ixtisaslaşmış mərkəzlər və təcrübəli cərrahlar demək olar ki, yox idi. Açıq, ənənəvi üsullarla bəzi cəhdlər olsa da, uğurlu nəticələr çox az idi.
Dönüş nöqtəsi: 2013-cü ildə Anar Namazovun əməliyyatı
2013-cü ildə Azərbaycanda piylənmənin cərrahi müalicəsində tarixi bir dönüş baş verdi:
PhD Anar Namazov ölkədə ilk dəfə laparoskopik sleeve qastrektomiya əməliyyatını uğurla həyata keçirdi. Bu hadisə müasir bariatrik cərrahiyyənin Azərbaycanda başlanğıc nöqtəsinə çevrildi.
Bu əməliyyat:
• Ölkədə beynəlxalq standartlara uyğun sənədləşdirilmiş ilk bariatrik əməliyyat oldu.
• Yerli tibbdə əvvəllər mövcud olmayan yeni cərrahiyyə istiqamətinin əsasını qoydu.
• Doktor Namazov tərəfindən ABŞ, Fransa və Türkiyədə öyrənilmiş müasir metodlar tətbiq olundu.
Doktor Anar Namazov — Azərbaycanın bariatrik cərrahiyyə pioneri
• PhD, çoxillik təcrübəyə malik cərrah.
• 40-dan çox elmi işin müəllifi.
• Bariatriya üzrə beynəlxalq proqramların iştirakçısı.
• Strasbourg IRCAD (Fransa), Baylor College (ABŞ), Ankara Numune (Türkiyə) kimi mərkəzlərdə təhsil almışdır.
• 2013-cü ildə Azərbaycanda bariatrik cərrahiyyəni klinik praktikaya gətirmişdir.
O vaxtdan bəri:
• Minlərlə uğurlu əməliyyat həyata keçirmiş,
• Bir neçə həmkarını bu sahədə hazırlamış,
• Təkcə Azərbaycanda deyil, həmçinin Özbəkistan və Tacikistanda ilk bariatrik cərrahiyyə mərkəzlərini yaratmışdır.
2013-cü ildən sonra inkişaf mərhələləri
• Bariatrik cərrahiyyə mərkəzlərinin açılması.
• Cərrahların ixtisasının artırılması, beynəlxalq konfranslarda iştirak.
• Azərbaycan Bariatrik Cərrahlar Assosiasiyasının yaradılması.
• Sağlam arıqlama mədəniyyətinin və əhali arasında maarifləndirmənin formalaşması.
Azərbaycanda bariatrik cərrahiyyənin tarixi bir mütəxəssisin təşəbbüsü ilə ölkənin qısa müddətdə qlobal tibbi hərəkata qoşulmasının bariz nümunəsidir.
Doktor Anar Namazov — Azərbaycanda ilk dəfə sleeve qastrektomiya – mədə kiçiltmə əməliyyatını həyata keçirən şəxs olmaqla yanaşı, bu sahənin elmi və praktik inkişafında lider rolunu oynamışdır.
Doktor Anar Namazov — Azərbaycanda ilk dəfə sleeve qastrektomiya – mədə kiçiltmə əməliyyatını həyata keçirən şəxs olmaqla yanaşı, bu sahənin elmi və praktik inkişafında lider rolunu oynamışdır.
